Hoe creëer je een oplossing voor de vereenzaming van onze ouderen en het schrijnende tekort aan goede zorg?
Door de vergrijzing van onze maatschappij komen we tijd en handen tekort om onze ouderen goed te helpen. Roepen om meer handen is geen oplossing, want die zijn er niet. Hoe kun je met slimme gecombineerde woonvormen bijdragen aan het woongeluk van onze ouderen? Wij hebben een helder verhaal met een concrete oplossing voor stedelijke gebieden. Met als doel: het terugdringen van de vereenzaming van 75-plussers en het verbeteren van de zorg die zij verdienen.
Wij zorgen niet goed genoeg voor onze ouderen
De Nederlandse overheid heeft als uitgangspunt dat ouderen zo lang mogelijk op een goede manier zelfstandig blijven wonen, waar nodig met zorgondersteuning en in een woning die aansluit bij hun persoonlijke behoeften. Een nobel streven. Het traditionele verzorgingstehuis is door dit beleid verdwenen. Beleidsmatig zijn wonen en zorg hierdoor gescheiden. Daarbij zijn gemeenten sinds 1 januari 2015 verantwoordelijk voor mensen met een lichte zorgvraag. Het gaat om de groep mensen die thuis kan blijven wonen maar daar wel hulp bij nodig heeft. De zorg wordt, waar nodig, aan huis geleverd door thuiszorgorganisaties. Nu blijkt in de dagelijkse praktijk dat deze zorgstructuur niet goed aansluit bij de leefsituatie en de zorgproblematiek van ouderen:
4 pijnlijke punten van zorg
-
66% van de thuiszorgorganisaties is niet in staat om goede zorg te verlenen
Thuiszorgorganisaties hebben grote moeite om de zorg aan 75-plussers bij te benen en goed in te plannen. Slechts 2 van de 50 thuiszorgorganisaties scoorden volgens het oordeel van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) bij het eerste bezoek voldoende op de 15 randvoorwaarden voor veilige en goede zorg. Na een herbeoordeling scoorden 17 van de 50 voldoende.
-
In 10 jaar tijd moeten we de zorgbehoefte oplossen voor 1 miljoen 75-plussers
De zorgbehoefte neemt toe door de vergrijzing. Volgens het SCP is 38% van de 1,3 miljoen 75-plussers kwetsbaar, oftewel een kleine 500.000 ouderen. Door de vergrijzing zijn dat er in 2030 maar liefst 1 miljoen.
-
Ernstig tekort aan hulpvaardige handen
Tegelijkertijd neemt het potentieel aan mantelzorgers af. Waar een oudere nu een beroep kan doen op 8 ‘jonge ouderen’ (tot 75 jaar) zijn dit er in 2030 nog maar 6.
-
Geen goede doorstroom door verhuisangst
Ouderen zien op tegen verhuizen. Meer dan 85% van de 65-plussers geeft te kennen ‘beslist niet’ binnen twee jaar te willen verhuizen. Onder de 85-plussers is dit zelfs meer dan 90%.
Bronnen:
Programma Langer Thuis - Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Consumentenbond - Resultaten inspectierapporten thuiszorg 2017-2018
CBS Demografie Nederland 2018
SCP Kwetsbare ouderen in Nederland
PBL Beleidsstudie Vergrijzing en woningmarkt
66% van de thuiszorgorganisaties in Nederland is niet in staat om goede zorg te verlenen
Score van 50 thuiszorgorganisaties op de 15 randvoorwaarden voor veilige en goede zorg
Janny zit om 16:53 uur al in de pyjama terwijl ze pas om half tien naar bed wil
De helft van onze 75-plussers zit eenzaam thuis weg te kwijnen
Wonen en zorg sluiten totaal niet bij elkaar aan. Hierdoor ontstaat er een mismatch en schiet de zorg aan onze ouderen tekort. Zij krijgen daardoor minder zorg dan nodig is of moeten lang wachten voordat ze aan de beurt zijn. Soms krijgen ze zelfs de verkeerde zorg. Ouderen hebben hierdoor geen controle meer over de manier waarop ze willen leven. Met schrijnende situaties als gevolg. Als het over cijfers gaat en in een spreadsheet staat, dan zijn het maar getallen. Maar zodra je beseft dat het je eigen opa en oma zijn, of je ouders, dan wordt de situatie ineens schrijnend.
In 10 jaar tijd
1 miljoen kwetsbare
ouderen
Aantal kwetsbare 75-plussers in Nederland
Achter de voordeur zitten ze met hun stille verdriet
De thuiszorgverleners rennen zich het vuur uit de sloffen. Het is echter logistiek onmogelijk om iedereen op tijd en naar behoren te bedienen. Laat staan om echt aandacht te geven. Even de tijd nemen om te luisteren naar een verhaal. Even de tijd nemen voor een potje praat. Dat is toch de vorm van zorg verlenen die ons menselijk maakt? Ze kunnen echter de werkdruk niet aan. Daarom zijn veel oudere partners in plaats van echtgenoot, mantelzorger geworden tegen wil en dank. Ze komen door het geven van intensieve zorg zelf de deur niet meer uit en raken daardoor in een sociaal isolement. Dat maakt het extra zwaar voor ze, zowel mentaal als fysiek. Achter de voordeur zitten ze met hun stille verdriet. Tegelijkertijd verdwijnen diverse voorzieningen uit hun buurt. Het buurtwinkeltje, de bakker, het postkantoor. De sociale cohesie in de wijk dunt uit en vereenzaming neemt verder toe.
Piet komt de deur niet meer uit want hij past 24/7 op zijn dementerende vrouw
50% van onze ouderen is ‘sociaal eenzaam’
Het ontbreekt onze ouderen aan contacten met mensen met wie zij het leven kunnen delen, zoals vrienden, kennissen, buren of collega’s. In de vier noordelijke grote steden zijn wijken waar de sociale eenzaamheid gemiddeld nog hoger ligt dan 50%. Deze trend van vereenzaming gaan we door de vergrijzing helaas steeds vaker zien. Dat kunnen wij als maatschappij niet laten gebeuren. Daar zijn wij met zijn allen verantwoordelijk voor.
De sociale samenhang in sommige wijken dunt uit en daardoor neemt vereenzaming toe
Met slimme gecombineerde woonvormen bijdragen aan het woongeluk van ouderen
Als je oud bent wil je graag de laatste jaren van je leven onbezorgd kunnen genieten van de gewone dingen. Je wil het gevoel hebben dat je mens bent en niet onderdeel van een planning of van een systeem. Je wilt gewone dingen zelfstandig kunnen doen zonder dat je afhankelijk bent van een ander. Je wilt je niet eenzaam voelen in de herfst van je leven. Daarom moeten wij als maatschappij het woongeluk terugbrengen.
Bewoners centraal
Wij kunnen de huidige en toekomstige woon- en zorgproblematiek van onze ouderen aanpakken door op zoek te gaan naar woonconcepten waarbij de bewoners en hun familie en verzorgers centraal staan. Een slimme combinatie van wonen, zorg en bedrijvigheid is de oplossing om dit toekomstbestendig te maken.
Leefbare minimaatschappijen
In de wijken in de stad waar dat het hardst nodig is, creëren we leefbare minimaatschappijen die door hun schaalgrootte haalbaar en betaalbaar worden. Zo’n plek is aantrekkelijk en zorgt ervoor dat ouderen er niet tegen opzien om nog één keer in hun leven te verhuizen. Dit heeft ook nog eens een positief effect op de doorstroming in de huizenmarkt voor jongere generaties.
De Dilgt in Haren laat zien hoe dat in de praktijk werkt
Aan de rand van Haren staat De Dilgt. Hier wonen circa 500 ouderen. Zij krijgen hoogwaardige zorg als ze dat nodig hebben. Ze worden hier begeleid en kunnen er wonen en revalideren tegelijk. De Dilgt is aangelegd als een park waar je heerlijk even een wandelingetje kan maken om een frisse neus te halen. Het zijn moderne stijlvolle gebouwen die het gevoel geven van een luxe appartementencomplex.
-
Kleine dingen met grote impact
Bewoners, bezoekers, familie en buurtbewoners voelen zich welkom op het binnenplein met restaurant en grand café. Ze komen er graag. Dat zorgt voor de nodige reuring en levendigheid. Lekker een potje biljarten of een ritje maken in de digitale bus. Even de laatste buurtroddels uitwisselen terwijl je je haar laat wassen of knippen bij kapsalon Yvonne. Met je rollator iets lekkers halen voor bij de thee in het buurtwinkeltje. Je voeten laten verzorgen bij de pedicure. Rondsneupen in de bibliotheek op zoek naar dat boek dat je graag nog een keer wilt lezen. Actief bewegen en fitnessen onder professionele begeleiding in het behandelcentrum van ergo- en fysiotherapie.
-
Samen leven maakt de samenleving
Er is volop gelegenheid gecreëerd om samen met (buurt)bewoners, bezoekers en familie deel te nemen aan activiteiten. Wekelijks is er een markt met groente, fruit, kleding en bloemen en elke zondag wordt een kerkdienst georganiseerd. Bewoners en bezoekers kunnen gratis gebruikmaken van de duofiets, rolstoelfiets, scootmobiel en golfcar (voor korte ritjes, bijvoorbeeld naar het centrum van Haren).
-
Wonen en zorg gecombineerd op verschillende niveau’s in huis
In de drie moderne woontorens wonen de ouderen zelfstandig. Zo voelt het ook voor de bewoners. De zorg is gescheiden van het wonen, maar zit toch gelijk naast de deur. Dat voelt goed en vertrouwd, ook voor de familie. Op het terrein staat ook een kleinschalig appartementencomplex: De Cirkel. Dit is een thuis voor 40 bewoners met dementie. Ouderen kunnen in De Dilgt zelfstandig wonen in combinatie met zorg, wonen met intensieve zorg, revalideren, of wonen onder begeleiding bij dementie.
-
Een leefbare en betaalbare minimaatschappij
Door wonen en zorg te combineren met commerciële invulling, creëren we een leefbare en betaalbare minimaatschappij waar ouderen zich niet langer weggestopt voelen. Zo voelt de herfst van je leven toch nog een beetje als een frisse lentebries.
Met voldoende schaalgrootte maak je plannen haalbaar
Het concept van De Dilgt is mede haalbaar door schaalgrootte en de diversiteit van woontypologieën. Door het aanbod van zelfstandige woningen tot en met intensieve zorg in een hoogwaardige woonomgeving, is er continuïteit in instroom van ouderen. Door de omvang is er een goede dekkingsgraad op de diverse algemene voorzieningen. Doordat alles op loopafstand is, is de zorg in de verschillende woontypen optimaal. Thuiszorg is geen kostbare tijd kwijt aan heen en weer rijden. De zorg wordt zo efficiënt, en daardoor ontstaat ook tijd en ruimte voor persoonlijke aandacht voor de bewoner. Zorg met een gouden randje.
Moderne techniek helpt bij woonplezier en optimale zorg
Zelfstandig wonen met lichte zorg is gerealiseerd met kleine bouwkundige aanpassingen en handige domotica-voorzieningen. Voor de zware zorg maakten wij specifieke maatoplossingen.
Door van een plek een stek te maken komt het tot bloei
De bewoners van De Dilgt ervaren het als een gemoedelijke locatie. De architectuur houdt rekening met de menselijke maat. Ondanks dat het een groot complex is, voelt het meer als een klein dorp met een compleet aanbod van voorzieningen.
Meer weten over de ‘minimaatschappij’ voor ouderen?
Stekmakers komt graag langs om alle ins en outs te vertellen over De Dilgt.
Meer weten over de ‘minimaatschappij’ voor ouderen?
Stekmakers komt graag langs om alle ins en outs te vertellen over De Dilgt.
