Studeren wordt bedreigd door gebrek aan fatsoenlijke woonruimte
Onderwijs is veelal een speerpunt in ieder politieke partijprogramma. Iedereen is het erover eens dat goed onderwijs nodig is voor onze toekomstige welvaart en ons welbevinden. De studententijd is vaak de eerste stap naar zelfstandigheid en het ontdekken van de wereld om ons heen. In deze periode worden kinderen jongvolwassenen en leren ze omgaan met studieprestaties en geld. In hun studententijd leggen ze de basis voor hun toekomstige carrières. En daarmee bepalen ze ook de toekomst van Nederland.
Het studeren wordt echter bedreigd door het gebrek aan woonruimte of door de bizarre kosten ervan: de studie is goedkoper is dan 9 vierkante meter kamer. Een pijnlijk voorbeeld hiervan is Groningen, studentenstad bij uitstek. Het kamertekort is enorm en de ontevredenheid neemt toe. Hoe kun je met slimme gecombineerde woonvormen bijdragen aan het woongeluk van onze studenten? Wij hebben een helder verhaal met een concrete oplossing voor stedelijke gebieden. Dit hebben we in Groningen al succesvol gerealiseerd. Ons doel: het terugdringen van de chronische woningnood onder studenten.
Steeds meer buitenlandse studenten kiezen voor Groningen
Het aantal studenten dat naar Groningen komt neemt na een daling in 2016 weer jaarlijks toe, met name door de komst van meer internationale studenten. Groningen is populair onder de studenten. Het is daardoor een echte studentenstad. En dat zie je terug in de gemiddelde leeftijd van 36,4 jaar (in vergelijking met de de gemiddelde leeftijd in Nederland van 41,6 jaar is dat absoluut jong). Hiermee is Groningen de jongste stad van Nederland. Dit geeft de stad een frisse en jeugdige dynamiek. Dat merk je op straat en in het uitgaansleven. Dat vraagt ook om een ander woonbeleid voor deze jonge groep volwassenen.
4 dikke onvoldoendes
-
Gebrek aan voldoende woonruimte
Als je vanuit het buitenland naar Groningen komt om te studeren, heb je geen keus. Je kunt niet bij je ouders in Peking blijven wonen.
-
Studentenkamers worden vaak verward met konijnenhokken
Door het tekort aan woonplekken krijgen ‘huisjesmelkers’ de kans om alles wat enigszins droog is te verhuren als woonruimte. Hierdoor ontstaat een wildgroei aan gebrekkige plekken. De kwaliteit van de beschikbare woonruimtes en bijbehorende omgeving is dan ook vaak belabberd.
-
Huurprijzen van studentenkamers schieten door het dak
Door de krapte in de markt schieten de prijzen omhoog. Er zijn wel wettelijke normen en een huurcommissie waar je terecht kunt. De meeste studenten redeneren dan vaak: beter te duur dan niet te krijgen.
-
33% van de internationale studenten is ontevreden
Een derde van de internationale studenten in Groningen is ontevreden over hun huisvesting. 10% zegt zelfs niet naar Groningen te zijn gegaan als ze van te voren hadden geweten van de huisvestingsproblematiek.
Studenten gaan in protest en er worden Kamervragen gesteld over het gebrek aan woonruimte
Aantal studenten wonend in Groningen
Protesten bij het Academiegebouw tegen woningnood
De toename van (internationale) studenten in Groningen levert problemen op bij de huisvesting. Begin 2017 hadden zoveel studenten moeite met het vinden van woonruimte in de eerste weken van hun studieperiode, dat er werd geprotesteerd bij het Academiegebouw en er Kamervragen over werden gesteld. Hoe kan het dat een stad als Groningen zo slecht is voorzien van goede woonruimte?
Tijdelijke voorzieningen vergen ook kwaliteit
Aan het begin van het studiejaar 2018-2019 wordt er door beginnende studenten gezocht naar 500 tot 1.000 kamers. De gemeente Groningen, Rijksuniversiteit Groningen en Hanzehogeschool moeten bijspringen om voor de studenten extra woningen te regelen op het voormalige Suikerunie-terrein. Wethouder Roeland van der Schaaf acht deze tijdelijke kamers onontkoombaar. Het is echter complex om een goede leefomgeving te maken t.b.v. een tijdelijke situatie.
Onzichtbare woningnood
De totale woningnood onder studenten ligt naar alle waarschijnlijkheid nog veel hoger. Veel studenten blijven door deze situatie (langer) thuis wonen uit financiële overwegingen: het huidige leenstelsel in combinatie met de hoge huren maakt studeren tot een bezigheid voor de elite.
‘Als ik eind deze week nog geen kamer heb, vertrek ik uit Groningen.’
Bron: Volkskrant - Een kamer in Groningen? Voor buitenlandse studenten ‘bijna onmogelijk’
Beeld Harry Cock / de Volkskrant
Er moeten nú 4.500 studentenwoningen gebouwd worden om het tekort aan te vullen
Landelijke Monitor Studentenhuisvesting: Tekort eenkamer- en meerkamerwoningen
Studentenkamers worden vaak verward met ‘konijnenhokken’
Studenten wonen het liefst nabij het centrum. Door het tekort aan woonplekken krijgen ‘huisjesmelkers’ de kans om alles wat enigszins droog is te verhuren als woonruimte. Ze bouwen bestaande panden om tot studentenwoningen. De kwaliteit van de gecreëerde woonruimtes is vaak belabberd. Hierdoor ontstaat een wildgroei aan gebrekkige plekken. Studenten willen dichter bij hun werk of studie wonen en graag minder krappe ruimtes met betere basisvoorzieningen. Door de enorme druk op de woningmarkt betalen studenten dus te veel huur voor kwalitatief slechte kamers. Huisjesmelkers hebben te veel macht en studenten worden zelfs opgelicht. Dit brengt studenten in financiële maar ook psychische problemen. Dit levert Groningen een slecht imago op onder (internationale) studenten.
Studenten komen in financiële problemen
De krapte op de kamermarkt zorgt voor een machtspositie onder verhuurders van kamers. De Groninger Studentenbond (GSb) stelt na een enquête onder 1227 studenten dat kamers in Groningen gemiddeld 80 euro duurder zijn dan ze wettelijk mogen zijn. Dat is bijna € 1000,- per jaar te veel. De huur wordt betaald met geld dat o.a. geleend wordt van de studiefinanciering. Ook worden er vaak onrechtmatige bemiddelingskosten betaald voor het verkrijgen van een kamer.
Hoofdpijndossier: huisjesmelkers
De gemeente Groningen heeft een hoofdpijndossier wat betreft de macht van de huisjesmelkers. Ze doet in 2017 een oproep aan de Tweede Kamer om de pandjesbazen aan te kunnen pakken. In de zomer van 2018 stemt de gemeenteraad van Groningen voor een nieuw vergunningsysteem voor verhuurders. Een goede zaak. Daardoor kunnen verhuurders na klachten de vergunning voor een pand verliezen of zelfs al hun vergunningen op panden kwijtraken.
Mijn studie is waardevol, maar mijn woonlasten zijn onbetaalbaar.
Anna de Vries kan nauwelijks de eindjes aan elkaar knopen.
Honderden studenten opgelicht
Het kamertekort voor internationale studenten in Groningen is ook te merken bij Nederlandse studenten. Groningers die een advertentie voor een kamer op Facebook zetten, krijgen binnen enkele dagen 200 tot 300 aanmeldingen van internationale studenten. Malafide bureaus maken misbruik van de situatie. Ze laten Nederlandse en internationale studenten van tevoren hoge bedragen overmaken voor fictieve kamers. Op Facebook geven opgelichte internationale studenten aan zich hierdoor niet welkom te voelen in Groningen.
Liever niet naar Groningen gekomen
Een derde van de internationale studenten in Groningen is ontevreden over hun huisvesting. 10% zegt zelfs dat ze niet naar Groningen waren gegaan als ze van tevoren hadden geweten van de huisvestingsproblematiek. Dit blijkt uit onderzoek van de Groninger Studentenbond (GSB).
Veel studenten in psychische nood
Het beleid van de overheid is gericht op een snelle doorlooptijd van de studie. Daar is het leenstelsel ook op ingericht. Dat maakt dat studenten zich optimaal moeten kunnen concentreren. Dit is vaak niet mogelijk door de slecht woonkwaliteit van de kamers. Uit een onderzoek van de GSB naar het welbevinden van Groningse studenten, blijkt dat twee op de drie Groningse studenten vrijwel continu stress ondervinden.
Slimme woonconcepten voor studenten
Het tekort aan huisvesting voor studenten komt ieder jaar terug en levert dusdanig veel problemen op dat we op zoek moeten naar een structurele oplossing. Hoe maak je studentenwoningen aantrekkelijk, leefbaar en niet te vergeten: betaalbaar? Zonder concessies te doen op vorm en functie? Het is belangrijk om gedegen plannen te maken voor woonomgevingen met een hoge kwaliteit en aandacht voor het studentenleven. Het moet meer zijn dan alleen een noodplan om piekbelasting op te vangen.
Studeren op het dak en verliefd worden bij de wasmachine
Hete Kolen in het Europapark laat zien dat het kan, zelfs op zo'n bijzondere locatie
Op het eerste gezicht is het Europapark geen voor de hand liggende plek om woningen te maken voor jongeren. Om deze locatie tot leven te brengen en leefbaar te maken moet je out of the box durven dromen, denken en doen. Met ‘Hete Kolen’ laten we zien dat het wél kan. Bij de ontwikkeling van het knaloranje gebouw is jongerenhuisvesting gecombineerd met werken. Door deze commerciële ruimtes toe te voegen, werd het project financieel haalbaar en werden de woningen betaalbaar.
-
Zelfstandige woningen met eigen voorzieningen
In het gebouw hebben de bewoners zelfstandige woningen met eigen keukenvoorzieningen en sanitair. Collectief worden de wasmachines gedeeld en is er een dakterras waar iedereen gebruik van kan maken. Een heerlijke woonplek waar je rustig kunt studeren.
-
Genoeg reuring in de buurt
Op de begane grond is een ruimte voor de huismeester, een uitzendbureau, hotspot Noorderpoortcollege en er zijn een aantal kantoren. De fietsen worden netjes opgeslagen in collectieve binnenbergingen. Voor iedere woning is er plek voor twee fietsen. In de buurt zijn volop mogelijkheden om uit te gaan. Het treinstation ligt op loopafstand en het centrum van de stad is met nog geen 7 minuten fietsen bereikt. De bioscoop zit naast de deur, net als de supermarkt. Hierdoor is er de hele dag reuring. Deze combinatie van wonen, werken en recreëren levert veel dynamiek op, waardoor de sociale veiligheid wordt geborgd.
-
Betaalbaar goed wonen is haalbaar
Door een slim bouwplan te ontwerpen is het mogelijk geweest om betaalbare studentenwoningen te realiseren voor de sociale sector zonder concessies te doen aan de iconische verschijningsvorm. De Boumaboulevard op het Europapark kenmerkt zich in eerste instantie niet door een woonomgeving. Daarom is de begane grond ontworpen voor commercieel gebruik, waarmee een goede overgang is gecreëerd tussen wonen, werken en recreëren.
-
Sociale woningbouw in een spetterend gebouw met koeling in de zomer
Hete Kolen is het eerste commerciële project dat verbonden is aan een duurzaam ondergronds collectief warmte- en koudeopslagsysteem (WKO) dat wordt beheerd door WarmteStad. Hiermee worden zowel de woningen als de kantoren verwarmd én gekoeld. WKO is een techniek waarmee ’s zomers overtollige warmte in het grondwater wordt opgeslagen, voor nuttig gebruik in de winter. En andersom! Dat betekent dat alle woningen in de zomer comfortabel en bovendien duurzaam worden gekoeld. Hete Kolen is daarmee koploper in de verduurzaming van het Europapark.
In Hete Kolen is het voor studenten geweldig wonen
Voordat je als student op zoek gaat naar een nieuw ‘thuis’ moet je goed weten wat je wilt. Ben je een persoon die graag altijd mensen om zich heen heeft of heb je behoefte aan privacy? In Hete Kolen is het allebei mogelijk. De studio’s bestaan uit een woon-/slaapkamer met een compacte, open keuken. Elke studio heeft een eigen badkamer met toilet. De woon-/slaapkamer is een vrij in te delen ruimte en hierin zijn diverse woonopstellingen mogelijk.
Wat studeren nog leuker maakt? Op jezelf wonen!
Je zal de lekkere maaltijden en de wijsheid van je ouders af en toe moeten missen (eenmaal op jezelf wonend, kom je erachter wat ze écht allemaal voor je deden), maar hiervoor krijg je eindeloze vrijheid terug. Wie al bekend is met de locatie weet dat je met de fiets zo in het centrum zit. Supermarkt, trein, sportvoorzieningen en bioscoop vind je direct om de hoek. Een perfecte plek om te wonen!
Medestudenten ontmoeten als je wil en je kunnen terugtrekken als dat voor je studie nodig is
Een eigen plek betekent echter niet dat je alleen bent. Andere studenten ontmoet je onder andere in de collectieve ruimtes zoals de centrale wasruimtes. En een biertje met je buurman drink je op het gezamenlijke dakterras. Zoek je een bijbaan, dan meld je je in het ondergelegen uitzendbureau. Als je voor een tentamenperiode zit, dan trek je je terug in je eigen studio.
Door van een plek een stek te maken komt het tot bloei
De bewoners van Hete Kolen ervaren het als een geweldige plek om te wonen. De architectuur maakt het tot een ijkpunt in Groningen: 'Waar is het stadion? Naast dat oranje gebouw!' Dat je als student op zo'n geweldige plek kunt wonen, zelfstandig en toch samen, in een mooie woning, betaalbaar en van alle gemakken voorzien... Dat maakt het dat studenten deze plek als hun stek ervaren.
Meer weten over de ‘slimme studentenwoningen'?
Stekmakers komt graag langs om alle ins en outs te vertellen over Hete Kolen.
Bronnen:
CBS Demografie Nederland 2018
Gronometer
Onderzoek Groninger Studentenbond (GSb)
RTVNoord Studentenhuisvesting in Groningen: cijfers en kamertekort
Landelijke Monitor Studentenhuisvesting
Woondeal Groningen
Huurprijs-check en puntentelling huurcommissie.nl
Onderzoek Groninger Studentenbond (GSb)
